Pilot MDA ++ van start in Flevoland

In Flevoland is halverwege februari 2019 gestart met het pilotproject MDA++. De multidisciplinaire en intersectorale aanpak van meervoudige en complexe vormen van kindermishandeling, huiselijk geweld en seksueel geweld. De procescoördinator van het Veiligheidshuis Madeleine Gouma vervult de rol van onafhankelijk voorzitter van de casuïstiekbesprekingen MDA++. Het streven is om samen met partners middels ‘Action Learning’ de bestaande werkpraktijk te versterken. Om vervolgens te komen tot een MDA++ aanpak in regio Flevoland. Er is een kwartiermaker MDA++/V&G[1] aangesteld; Marieke Kleinjan. Voor de periode tot 1 augustus 2019 om binnen de pilot de eerste basis van MDA++ vorm te geven. Het beoogde resultaat is een handzame beschrijving van MDA++ in regio Flevoland inclusief werkprocessen en stroomschema’s.

Hoe kunnen professionals casuïstiek aanmelden voor MDA++?

Alle professionals in Flevoland die te maken hebben met casuïstiek waarbij sprake is van langdurige herhaling van geweld, veelvuldige recidive, problemen op meerdere leefgebieden en onvoldoende vooruitgang kunnen MDA++ casussen aanmelden door een aanmeldformulier op te vragen. Dit kan bij het Veiligheidshuis via: veiligheidshuis@almere.nl. Indien er behoefte is om eerst advies in te winnen kan dit via telefoonnummer: 036-7671400. 

Samen met de aanmeldende partij wordt vervolgens beoordeeld of de casus voldoet aan de criteria voor MDA++. En zo ja, welke aanpak noodzakelijk is om het geweld te stoppen en welke samenwerking daarbij vereist is. MDA++ wordt uitgevoerd door een basisteam MDA++ met daarin vaste contactpersonen van relevante ketenpartners in Flevoland. Per casus wordt het basisteam uitgebreid met professionals die direct bij de desbetreffende casus betrokken zijn. Indien mogelijk zit ook het gezin zelf aan tafel. 

Wat is MDA++?

De MDA++ staat voor de multidisciplinaire aanpak van meervoudige en complexe vormen van kindermishandeling, huiselijk geweld en seksueel geweld. De aanpak is bovendien intersectoraal (+) en specialistisch (+) met als doel het stoppen van geweld en herstel van veiligheid. Essentieel bij deze aanpak is samenwerking met alle betrokkenen en hun sociale netwerk, zodat specialismen samenkomen en er systeemgericht kan worden gewerkt. 

Waarom een MDA++?

Uit onderzoeken van Verwey Jonker Instituut (2013) en Trimbos Instituut (2014) blijkt dat; de aanpak in gezinnen waarin sprake is van ernstige en complexe vormen van geweld niet heeft geleid tot de gewenste resultaten. De samenwerking tussen zorg- en veiligheidsketen laten nog teveel knelpunten zien. Bij een MDA++ maken professionals (zorg en justitie) -met het gezin- een gezamenlijk plan. Deze wordt doelgericht en in samenhang met elkaar afgestemd en uitgevoerd en systeemgericht opgepakt.

Voor wie is MDA++ nodig?

De MDA++ is met name voor die gezinnen waar sprake is van structurele onveiligheid. Door (seksueel/ huiselijk) geweld of kindermishandeling in combinatie met problemen op meerdere leefgebieden (verslaving, psychiatrie, financiën, etc.) die een hoog risico vormen op herhaling van geweld. De situatie is dusdanig complex dat reguliere interventies onvoldoende effectief zijn gebleken. Veiligheid en risico gestuurde zorg lopen door elkaar heen en dit vraagt om maatwerk in afstemming met straf-en zorgpartners. Er wordt vervolgens gewerkt aan het scheppen van voorwaarden voor herstelgerichte zorg. Gedurende het traject is traumascreening en daarop aansluitend behandelaanbod aangewezen indien dit voor het realiseren van veiligheid nodig blijkt (zowel bij slachtoffer als pleger). Bij acute geweldsescalaties is directe interventie essentieel. De bereidheid voor verandering is immers het grootst na een incident.

Kenmerken:

  • Hoog risico op herhaling van geweld
  • Problemen op meerdere leefgebieden (veelvuldig recidive)
  • Reguliere interventies blijken onvoldoende effectief / geen vooruitgang

Pilot op basis van ‘Action Learning’

De pilot MDA++ wordt uitgevoerd middels ‘Action Learning’: men leert door te doen. Het leren geschiedt door reflectie op geplande en gedane acties. Action Learning richt zich op samenwerking, het van elkaar leren en de rol die een ieder heeft of kan hebben. Het gaat hier nadrukkelijk om gelijkwaardigheid naar elkaar. Dit vraagt een actieve leerhouding en is bepalend voor de effectiviteit van de aanpak. Action Learning wordt als volgt aangepakt: 

Definiëren; eisen, wensen en verwachtingen

Bij het definiëren gaat het erom dat verwachtingen helder zijn en wensen en eisen benoemd worden die van belang zijn voor de aanpak. Samen met partijen wordt gekeken naar de gewenste doelgroep, alsook welke randvoorwaarden van belang zijn voor de samenwerking. 

Verbinden; onderlinge samenwerking versterken

De onderlinge samenwerking kan worden versterkt door het delen van ervaringen in de aanpak van complexe casuïstiek en elkaar te inspireren hoe het anders of beter kan. Het verbinden en versterken van de onderlinge samenwerking is essentieel voor een multidisciplinaire aanpak en de context waarin deze plaatsvindt.

Methoden; methodisch vormgeven van de samenwerking

Middels Action Learning wordt met betrokken partijen gekeken naar de beste vorm van aanpak en werkwijze die nodig is om te komen tot de beste resultaten: het geweld is gestopt en veiligheid is hersteld. De ideeën en ontwerpuitgangspunten worden samen met en door betrokken professionals getoetst, uitgevoerd en waar nodig bijgesteld. De globale opzet van het ontwerp moet leiden tot concrete en gedetailleerde procesbeschrijvingen in de aanpak van complexe casuïstiek op gebied van MDA++.

Onderzoeken; toetsen van de resultaten op veiligheid

Voor alle ketenpartners van de MDA++ is het van belang in een lerende modus te blijven bij het implementeren van de vernieuwde aanpak. Evaluatiemomenten helpen om te reflecteren op wat er binnen de samenwerking goed gaat, tot welke resultaten het heeft geleid voor gezinnen op gebied van veiligheid en wat eventueel verbeterd of aangepast moet worden.

Hoe wordt de pilot MDA++ gemonitord?

Aan Regioplan is gevraagd de pilot MDA++ te monitoren in regio Flevoland gedurende 2019. De eerste evaluatie vindt plaats in mei/juni 2019.


[1] De pilot MDA++/V&G is ook gericht op het versterken van de bestaande werkpraktijk voor de categorie ‘verwarde personen met een verhoogd gevaarsrisico’ (afgekort ‘verward en gevaarlijk’ (V&G)).